ترک کار تا مهاجرت، پرستار ایرانی کار سه نفر را همزمان انجام می‌دهد
آمار سال گذشته نشان می‌دهد بیش از پنج هزار پرستار در روندِ مهاجرت، استعفا و بازنشستگی از چرخه خدمت خارج شده‌اند؛ بحرانی که دبیرکل خانه تعاونگران ایران آن را «هشدار جدی برای پایداری بازار کار تخصصی و امنیت سلامت کشور» می‌داند. به گفته علی حسین شهریور، گسترش تعاونی‌های سلامت و ارائه خدمات رفاهی از جمله تأمین مسکن و اقلام مصرفی خانوار می‌تواند نقشی مؤثر در ماندگاری نیروی پرستاری و کاهش فشار بر بیمارستان‌ها داشته باشد.
به گزارش کوه سرفراز و به نقل از ایلنا،علی حسین شهریور، دبیرکل خانه تعاونگران ایران و فعال حوزه بازار کار، با اشاره به آمار مهاجرت و ترک خدمت پرستاران، این روند را زنگ خطر یک بحران خاموش برای بازار کار کشور در حوزه سلامت دانست. او گفت: در سال گذشته ۵۷۰ پرستار مهاجرت کرده‌اند، بیش از ۲۵۰۰ نفر استعفا داده یا ترک خدمت کرده‌اند و حدود ۱۹۰۰ نفر نیز بازنشسته شده‌اند. به این معنا که در مجموع بیش از پنج هزار پرستار از چرخه خدمت خارج شده‌اند، در حالی‌که کشور همچنان با کمبود شدید نیرو در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مواجه است.
شهریور با تأکید بر اینکه این آمار تنها نشان‌دهنده مشکلات صنفی نیست، افزود: امروز با نوعی ناترازی ساختاری در بازار کار نیروی انسانی سلامت روبه‌رو هستیم. نسبت پرستار به تخت بیمارستان در ایران حدود ۰.۸ تا ۱ نفر است، در حالی که استاندارد جهانی ۲.۵ تا ۳ پرستار به ازای هر تخت است. به بیان ساده، یک پرستار ایرانی در بسیاری از بیمارستان‌ها کار سه نفر را انجام می‌دهد. چنین فشاری، همراه با اجرای ناقص طرح تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، تأخیر در پرداخت‌ها و کمبود امکانات رفاهی، انگیزه ماندن در سیستم را کاهش داده است. از سوی دیگر، کشورهای توسعه‌یافته با مشوق‌های مالی بالا در حال جذب همین نیروهای آموزش‌دیده‌اند؛ و این یعنی ایران از تأمین‌کننده خدمات سلامت به صادرکننده نیروی انسانی متخصص تبدیل شده است.
او در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های مغفول در بخش تعاون سلامت گفت: در حال حاضر بیش از ۲۵۰۰ شرکت تعاونی بهداشتی و درمانی در کشور فعال‌اند که برای حدود ۳۲ هزار نفر اشتغال‌زایی مستقیم ایجاد کرده‌اند. این تعاونی‌ها می‌توانند نقشی مکمل و مؤثر در شبکه سلامت ملی داشته باشند؛ هم از نظر ایجاد فرصت‌های شغلی برای نیروهای پرستاری و پیراپزشکی، و هم از نظر گسترش خدمات در مناطق کم‌برخوردار. در بسیاری از کشورها، مدل تعاونی سلامت توانسته بین خدمات عمومی و بخش خصوصی پلی کارآمد ایجاد کند و ایران نیز باید از این تجربه بهره ببرد.
شهریور همچنین تأکید کرد: باید تعاونی‌هایی که می‌توانند به پرستاران خدمات ارائه کنند، تأسیس شوند و فعالیت خود را به حوزه‌های رفاهی گسترش دهند؛ از جمله تأمین مسکن، اقلام مصرفی خانوار و خدمات حمایتی دیگر. وزارت بهداشت و درمان می‌تواند با حمایت مالی و تسهیلات قانونی، این تعاونی‌ها را توانمند کند تا انگیزه ماندگاری نیروی پرستاری در کشور افزایش یابد و فشار کاری و مالی آنان کاهش یابد.
او در پایان اظهار داشت: برای عبور از بحران فعلی، اصلاح نظام پرداخت و جذب رسمی در بیمارستان‌ها کافی نیست. باید در کنار اینها، سیاست‌های توسعه تعاونی‌های سلامت نیز جدی گرفته شود. ترکیب حمایت دولتی، مالکیت جمعی و مشارکت محلی می‌تواند بخش سلامت را از بحران فرسودگی و مهاجرت نیروی انسانی نجات دهد و به محیطی پایدارتر برای اشتغال و خدمات‌رسانی به مردم تبدیل کند.
