پخش آثار هنرمندان موسیقی از صداوسیما به نفع اغلب آنهاست
در مدتی که گذشت طی گفتوگوهای مختلف با هنرمندان موسیقی، موضوع لزوم رعایت کپی رایت در کشور مطرح شد که بسیاری با نشانه گرفتن فلش انتقادها به سوی سازمان صداوسیما، بحث نادیده گرفتن کپی رایت آثار موسیقایی توسط شبکه های رسانه ملی را مطرح کردند. همچنین برخی از هنرمندان بر این عقیده بودند که صداوسیما میتواند در زمینه فرهنگ سازی رعایت کپی رایت پیشرو باشد و دیگر رسانه ها را هم به این امر تشویق و مجاب کند.
به همین جهت بر آن شدیم که این مطالبه جدی را با مدیر دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیما در میان بگذاریم و نقطه نظرات او را هم جویا شویم.
محمدمهدی نراقیان ـ مدیر دفتر موسیقی و سرود صداوسیما ـ درباره اینکه چرا صداوسیما در قبال پخش بسیاری از آثار موسیقایی قوانین کپی رایت را رعایت نمیکند؟ به ایسنا میگوید: این بحث، جدید نیست و مساله مهم آن خلاء قانونی است؛ البته پیگیری هم کردهایم ولی هیچ قانونی که بخواهد صراحتا برای سازمان و هر رسانه دیگری جهت پخش آثار موسیقی و درباره ساز و کار پرداخت حق و حقوق هنرمندان تکلیف قانونی تعیین کند، وجود ندارد.
او در ادامه صحبت هایش تاکید می کند: صداوسیما مرجع تهیه این قانون نیست که البته برای شفاف سازی درباره این مساله، درخواست هم دادهایم، ولی جزو مسائلی است که هنوز در حوزه موسیقی مغفول مانده است.
نراقیان تصریح میکند: نکته دوم این است که سازمان صداوسیما در شبکههای اصلی خود، هر ماه بیش از هزاران قطعه موسیقی پخش میکند. صداوسیما عرصهای است که آثار هنرمندان موسیقی را پخش میکند و به غیر از طیف محدودی از هنرمندانی که مشهور هستند و مردم آنها را میشناسند، برای بقیه فرصتی است که کارهای خود را از طریق رسانه ملی عرضه میکنند و مردم آنها را به این طریق خواهند شناخت که به نفع آنها خواهد بود.
او ادامه میدهد: در بین کلیه رسانههای موجود، مهمترین مدیایی که برای شناخت هنرمند و موسیقی او وجود دارد، تیتراژهای تلویزیون و برنامههای تلویزیونی است. پخش آثار هنرمندان موسیقی در صداوسیما فرصتی است که در اختیار هنرمندان است و از آن استفاده میکنند. از طرفی اگر به لحاظ قانونی بحث کپی رایت آثار موسیقی مشخص شود و مراجع قانونی و مجلس شورای اسلامی، قانونی برای این امر تدوین کنند، از آن استقبال و استفاده خواهیم کرد.
این مساله را با مدیر دفتر موسیقی و سرود صداوسیما در میان میگذاریم که لزوما به این صورت نیست که هیچ قانونی در زمینه کپی رایت نداشته باشیم که توضیح میدهد: با توجه به بررسیها و پیگیریهای ما در حوزه موسیقی، هیچکدام از این قوانین به پایه و اساس شفافی نمیرسد. مواردی هم بوده که هنرمندان شکایت کردهاند و دوره پیگیری شکایت آنها طولانی شده است ولی در قریب به اتفاق این موارد صداوسیما محکوم نشده است. این امر برای من به عنوان مدیر دفتر موسیقی و سرود سازمان خوشحال کننده نیست ولی تا زمانی که پایه و اساس کپی رایت صدا و سیما شفاف و تکلیف سازمان در نحوه پرداخت حق وحقوق هنرمندان مشخص نیست، نمیتوانیم کاری درباره این مشکل انجام دهیم.
او ادامه میدهد: این مشکل را به اعضای کمیسیون فرهنگی و مرکز پژوهش مجلس نیز منتقل کردهایم و الزامات خود و مسئله رایت پخش موسیقی که شبیهش را در حوزه سینمایی داریم، مطرح کردیم ولی هنوز به ساز و کار درستی نرسیدهایم.
همچنین با نراقیان این مسئله را مطرح میکنیم که با وجود خلاء قانونی در این زمینه بهتر نیست که حداقل به لحاظ اخلاقی ساز و کاری برای آن از طرف صدا و سیما صورت بگیرد؟ که میگوید: پخش آثار موسیقی در کلان به نفع اهالی موسیقی است؛ زیرا در مواردی اگر قرار باشد برای پخش برخی از آثار هزینهای پرداخت شود، کسی حاضر به این کار نیست. صداوسیما این آثار را پخش میکند و باعث شناخته شدن هنرمندان و رونق اقتصادی در موسیقی میشود. در هر دو حالت، حاضریم هم این مسیر را برای اهالی هنر تسهیل کنیم و هم هر جایی که بحث حقوقی مطرح باشد، آمادهایم مشاوره دهیم تا به یک ساز و کار دقیق و درستی برسیم که در آن قیمت گذاری، نحوه پخش و نحوه گرفتن مجوزها شفاف باشد تا به آنها عمل کنیم.